جلسه چهل و سوم ـ اصول ـ 23/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
وجه اول برای تصحیح امر فعلی به مهم در عرض امر به أهم التزام به « وجوب ناقص » در مقابل وجوب تام است که مختار محقق عراقی در امر به ضدین است.
مرحوم محقق عراقی ابتداء وجوب ناقص را در ضدین متساویین فی الملاک تقریب کرده اند و بعد از آن فرموده اند که همین بیان نسبت به خطاب أهم و مهم هم پیاده میشود و خطاب مهم از قبیل وجوب ناقص است. ایشان فرموده اند که در ضدین متساویین فی الملاک هر دو وجوب ، وجوب ناقص هستند ولی در أهم و مهم تنها وجوب مهم ، وجوب ناقص است اما وجوب أهم ، وجوب تام است.

جلسه چهل و دوم ـ اصول ـ 22/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
فرع سوم از فروع وضوء به همراه ارتکاب حرام مربوط به وضوء یا غسل در مکان غصبی و در فضایِ غصبی بود. بحث در قسمت اول یعنی وضوء یا غسل در مکان غصبی در جلسه قبل تمام شد.

جلسه چهل و یکم ـ اصول ـ 21/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
فرع دوم از سه فرعی که مربوط به وضوء گرفتن با ارتکاب حرام بود ، جائی بود که خود آب مباح است ولی ظرف آب ، ظرف طلا و نقره یا ظرف غصبی است.

جلسه چهلم ـ اصول ـ 20/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
بحث در فرع دوم از سه فرعی بود که در موردِ مسئلۀ وضوء گرفتن با ارتکاب حرام بودند. فرع دوم جایی بود که : خود آبِ وضوء مباح باشد ، ولی ظرفی که آب وضوء در آن است ظرف طلا و نقره یا ظرف غصبی است ـ البته بنابر اینکه مطلق تصرف در مال غصبی و همچنین مطلق استعمال ظرف طلا و نقره حرام باشد نه اینکه تنها أکل و شرب در ظرف طلا و نقره حرام باشد ـ.

جلسه سی و نهم ـ اصول ـ 19/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
تنبیه سوم از تنبیهات مربوط به بحث ترتب و تزاحم اینست که : تزاحم بین التکلیفین و جریان امر ترتبی در مورد تزاحم متوقف بر اینست که تکلیف أهم ـ در مواردی که أحد التکلیفین أهم باشد و تکلیف آخر مهم باشد ـ و یا هر دو تکلیف ـ در جائیکه دو تکلیف متساویین باشند ـ واصل به مکلف شده باشند و تنجز داشته باشند ولی اگر تکلیف أهم وجود واقعی داشته باشد ولی واصل به مکلف نشده باشد و تنجز نداشته باشد ، این مورد دیگر از موارد جریان ترتب نیست و اساساً تزاحمی در این موارد پیدا نمیشود.

جلسه سی و هشتم ـ اصول ـ 16/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
اشکال نسبت به مسئلۀ جهر و تمام و همچنین مسئلۀ قصر و تمام این بود که : باتوجه به اینکه تکلیف اول مراعات نشده است و عملی که مکلف انجام داده است برخلاف مأموربه اول است ، بین حکم به صحت مأتیٌ به ـ که مخالف با تکلیف اولی است ـ و حکم به استحقاق عقوبت بر ترک مأموربه اول چگونه جمع میشود ؟
تا به اینجا دو جواب از این اشکال مطرح و بررسی شده است. جواب اول جواب مرحوم کاشف الغطاء بود که ترتب را بر این دو مسئله تطبیق فرمودند. جواب دوم هم جواب مرحوم آخوند بود.

جلسه سی و هفتم ـ اصول ـ 15/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم

جلسه سی و ششم ـ اصول ـ 14/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
اشکال دوم مرحوم نائینی نسبت به که تطبیق نظریۀ ترتب بر مسئلۀ جهر و إخفات و قصر و تمام داشتند ، این بود که فرمودند : مسئلۀ جهر و إخفات و همچنین قصر و تمام از موارد ضدین لیس لهما الثالث است فلذا مجالی برای جریان ترتب در اینجا وجود ندارد.

جلسه سی و پنجم ـ اصول ـ 13/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
مرحوم نائینی نسبت به تطبیق خطاب ترتبی بر مسئلۀ جهر و إخفات و همچنین مسئلۀ قصر و تمام که مرحوم کاشف الغطاء بیان فرمودند ، به سه وجه اشکال کردند که مرحوم آقای خویی از هر سه وجه اشکال جواب دادند.
وجه اول اشکال این بود که : ترتب در جایی جاری میشود که تضاد بین متعلقین اتفاقی باشد اما اگر تضاد بین متعلقین دائمی باشد دیگر تنافی بین دو تکلیف به مرحلۀ جعل کشیده میشود و مورد داخل در باب تعارض میشود نه در باب تزاحم تا اینکه مجالی برای ترتب باشد.

جلسه سی و چهارم ـ اصول ـ 12/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
تنبیه دوم از تنبیهات ترتب مربوط به تطبیق خطاب ترتبی بر مسئلۀ إخفات فی موضعِ الجهر و بالعکس و إتمام فی موضع القصر ، است.
از مواردی که اصحاب بر آن تسالم دارند اینست که : عبادت جاهل مقصر که إخلال به جزء یا شرط صلاه کرده ، باطل است ولی دو مورد را از این حکم استثناء کرده اند :