جلسه سی و ششم ـ اصول ـ 14/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
اشکال دوم مرحوم نائینی نسبت به که تطبیق نظریۀ ترتب بر مسئلۀ جهر و إخفات و قصر و تمام داشتند ، این بود که فرمودند : مسئلۀ جهر و إخفات و همچنین قصر و تمام از موارد ضدین لیس لهما الثالث است فلذا مجالی برای جریان ترتب در اینجا وجود ندارد.

جلسه سی و پنجم ـ اصول ـ 13/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
مرحوم نائینی نسبت به تطبیق خطاب ترتبی بر مسئلۀ جهر و إخفات و همچنین مسئلۀ قصر و تمام که مرحوم کاشف الغطاء بیان فرمودند ، به سه وجه اشکال کردند که مرحوم آقای خویی از هر سه وجه اشکال جواب دادند.
وجه اول اشکال این بود که : ترتب در جایی جاری میشود که تضاد بین متعلقین اتفاقی باشد اما اگر تضاد بین متعلقین دائمی باشد دیگر تنافی بین دو تکلیف به مرحلۀ جعل کشیده میشود و مورد داخل در باب تعارض میشود نه در باب تزاحم تا اینکه مجالی برای ترتب باشد.

جلسه سی و چهارم ـ اصول ـ 12/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
تنبیه دوم از تنبیهات ترتب مربوط به تطبیق خطاب ترتبی بر مسئلۀ إخفات فی موضعِ الجهر و بالعکس و إتمام فی موضع القصر ، است.
از مواردی که اصحاب بر آن تسالم دارند اینست که : عبادت جاهل مقصر که إخلال به جزء یا شرط صلاه کرده ، باطل است ولی دو مورد را از این حکم استثناء کرده اند :

جلسه سی و سوم ـ اصول ـ 9/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
بحث در بررسی دلیل إنّی ایی بود که مرحوم نائینی و مرحوم خویی برای اثبات صحت و امکان ترتب بیان فرمودند. در این دلیل به فروع متعدد فقهی استدلال شده است که در این فروع دو تکلیف ثابت است و ثبوت این دو تکلیف هم به نحو ترتب است ، مرحوم نائینی فرمودند که : ما از وقوع ترتب در این موارد امکان خطاب ترتبی را کشف میکنیم.
همانطور که در جلسه گذشته بیان شد مرحوم صدر نسبت به استناد  به این فروع فقهیه برای اثبات صحت ترتب سه اشکال و تعلیق بیان کردند که در جلسه گذشته اشکال و تعلیق اول و دوم ایشان بیان شد.

جلسه سی و دوم ـ اصول ـ 8/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
دلیل إنّی مرحوم نائینی و به تبع ایشان مرحوم خویی برای اثبات صحت ترتب این بود که فرمودند : فروع کثیره ایی در فقه وجود دارد که لا محیص للفقیه عن الالتزام به و حال اینکه در این موارد خطاب ترتبی وجود دارد یعنی در آنها أحد الحکمین متوقف و مشروط بر عصیان تکلیف آخر است.

جلسه سی و یکم ـ اصول ـ 7/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم

جلسه سی ام ـ اصول ـ 6/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
مرحوم نائینی در جواب از اشکال تعدد عقاب فرمودند که : ما در فرض ترک أهم و مهم معاً ملتزم به تعدد عقاب میشویم و آن اشکال مرحوم آخوند در کفایه که فرمودند « وقتی مکلف قدرت بر اتیان هر دو فعل را نداشته باشد ، عقاب بر هر دو فعل ـ يعنی تعدد عقاب ـ مصداق عقاب علی ما لایقدر علیه المکلف هست » ؛ این اشکال را به یک نقض و دو حل جواب میدهیم.

جلسه بیست و نهم ـ اصول ـ 5/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
در جلسه گذشته بیان شد که یکی از اشکالات نسبت به نظریۀ ترتب ، اشکال لزومِ تعدد عقاب علی تقدیر ترک الجمیع ـ يعنی أهم و مهم ـ توسط مکلف است که جواب و حلّ این اشکال از مقدمات شش گانه ایی که برای اثبات نظریۀ ترتب بیان کردیم بدست نمی آید.

جلسه بیست و هشتم ـ اصول ـ 2/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
در جلسه قبل مقدمات پنجگانۀ دلیل لمّی برای اثبات صحت نظریۀ ترتب ، بحسب ترتیب صحیح بیان شد لکن بنظر میرسد که دو قسمت از مطالبی که در جلسه قبل بیان شد نیاز به تکمله و تذکر دارد که ابتداء آنها را بیان میکنیم و سپس به سراغ نتیجه گیری از مقدمات میرویم.
مقدمۀ اول بحسب ترتیب صحیح ـ که برای تعیین محل نزاع بود ـ و همچنین مقدمۀ دوم بحسب ترتیب صحیح بدون تغییر باقی میمانند.

جلسه بیست و هفتم ـ اصول ـ 1/8/1403 ـ استاد شوپایی حفظه الله.
بسم الله الرحمن الرحیم
بعد از بررسی کلام مرحوم نائینی در مقدمات پنجگانه ایی که برای اثبات صحت ترتب از راه دلیل لمّی بیان فرمودند ، میبایست ببینیم که آیا ترتیب مقدمات برای اثبات ترتب باید به همین نحوی باشد که مرحوم نائینی مطرح فرموده اند یا اینکه باید ترتیب مقدمات را عوض کنیم ؟ و همچنین آیا میبایست مقدمۀ دیگری به این مقدمات اضافه شود یا اینکه همین مقدمات برای اثبات ترتب کافی است و یا اینکه بعضی از این مقدمات میبایست حذف بشود ؟